Vicky Cristina Barcelona

Επιτέλους το είδα. Απέτυχα να πάω στο σινεμά και περίμενα καρτερικά το dvd στα videoclubs. Όπως συνηθίζω δηλαδή. Η πιο εμπορική ταινία του μεγάλου. Δεν θα μπω στον κόπο να αναφέρω καν το ονομά του. Αν δεν τον ξέρετε σας παρακαλώ φύγετε διακριτικά από το blog μου. Για πολύ καιρό ήταν πρώτο στις εισπράξεις στην Ελλάδα. Περίεργο σκέφτηκα. Έμαθε ο κόσμος να βλέπει σινεμά ή απλά ήταν σύμπτωση; Το δεύτερο τελικά. Λίγο η ωραία ερωτική ατμόσφαιρα, λίγο η πιασάρικη υπόθεση και πολύ το πετυχημένο καστ. Αυτά φαντάζομαι έπαιξαν ρόλο στην επιλογή του κοινού. Ξέχασα και το σημαντικό. Είχε ακουστεί ότι η Γιόχανσον φιλιόταν με την Κρουζ. Αυτοί όμως που θα ήθελαν να δουν το φιλί πιθανότατα να προτιμήσαν το γνωστό σε όλους μας download. Κάποιοι το είδαν στις Νύχτες Πρεμιέρας την ίδια μέρα με την συναυλία της Madonna. Από εκεί πρέπει να ήταν και η φωτογραφία με την ανεπανάληπτη ατάκα γραμμένη σε μπλούζα:We don't want Madonna. Vicky Cristina Barcelona. Μεγάλες αλήθειες που πρέπει να ακούγονται και να διαδίδονται.

Τι περίμενα να δω. Κωμωδιούλα με ερωτικά στοιχεία. Μια τραγωδία, μια κωμωδία. Κάπως έτσι πήγαινε η Ευρωπαική πορεία. Αριστουργηματικό Match Point, κακό Scoop, πολύ καλό Cassandra's dream και τώρα αυτό. Έξω ο βροχερός και μουντός καιρός του Λονδίνου μέσα ο γνώριμος μας ήλιος. Τι έλεγα να δεις κάποτε; Ότι αν συνδυαστεί η ευφυία του Woody(δεν άντεξα τελικά το είπα) με το μεσογειακό ταπεραμέντο το αποτέλεσμα θα είναι εκπληκτικό. Κάτι σαν Husbands and Wives με πιο οικείους χαρακτήρες. Τι είδα τελικά; Τρία στοιχεία που αναφέρει και ο τίτλος που στην ουσία είναι ένα. Αδιαίρετα, σε διαρκή επικοινωνία και εξάρτηση.

Ας αρχίσω ανάποδα. Βαρκελώνη. Ένας νέος έρωτας. Δεν θα πάρει ποτέ βέβαια τη θέση της Νέας Υόρκης. Η Βαρκελώνη είναι η κοπέλα που την ερωτεύεσαι με την πρώτη ματιά. Θέλεις συνεχώς να της λες πόσο όμορφη είναι, πόσο καλά περνάς μαζί της, ότι δεν αντέχεις μακρυά της. Κάτι σαν ενθουσιασμός, κάτι σαν ενδιαφέρον για το άγνωστο. Η Νέα Υόρκη είναι πάλι εκείνη η κοπέλα που την βλέπεις και σαστίζεις. Που κάνεις πρόβες στον καθρέφτη πως θα της μιλήσεις και μια ακούγεσαι γελοίος, μια υπερβολικός, μια συνηθισμένος. Κάτι σαν την εισαγωγή του Manhattan. Όσα χρόνια και αν περάσουν όσες άλλες και να αγαπήσεις θα σου μείνει η εικόνα και η σκέψη της. Εξαιτίας της αντιμετωπίζεις τις αδυναμίες σου και κάνεις την αυτοκριτική σου. Σε οδηγεί σε διαφορετικά και νέα μονοπάτια. Κάπως έτσι και η Βαρκελώνη. Δεν θα γίνει ποτέ ο αγαπημένος τόπος δημιουργίας. Δεν έχει τα προσόντα. Είναι όμως ικανή να χαρίσει στιγμές και εικόνες ευχάριστες και δημιουργικές. Αντιμετωπίζεται με σεβασμό για την ιστορία της και με αγάπη για το παρόν της.

Vicky, Cristina από την άλλη. Η μια αρραβωνιασμένη και σεμνή η άλλη χαλαρή που αναζητάει τον έρωτα με κάθε τρόπο. Δέχονται και οι δύο την πρόσκληση ενός ντόπιου γόη να περάσουν ένα Σαββατοκυριάκο μαζί υποσχόμενος ξενάγηση σε ωραία μέρη και φυσικά σεξ. Οι ισορροπίες από αυτό το σημείο θα παίξουν καθοριστικό ρόλο. Στο Match Point ήταν διαταραγμένες και εύθραυστες. Σε καθήλωναν και περίμενες να γίνει το κρίσιμο λάθος, η αλλαγή της μοίρας από στιγμή σε στιγμή. Εδώ είναι καλά δουλεμένες και με μεγάλη έμφαση στην λεπτομέρεια. Σαν δυο δοχεία που γεμίζουν και αδειάζουν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, μόνο που πάντα η ποσότητα του υγρού και στα δύο παραμένει η ίδια. Οι δύο ηρωίδες παρασύρονται και έρχονται η μία στη θέση της άλλης χωρίς σταματημό. Σαν να ακούς τον ήχο μιας κιθάρας σε Ισπανικές μελωδίες ή σαν να βλέπεις ένα χορό φλαμένγκο. Το πάθος διαδέχεται το συναίσθημα και το αντίστροφο χωρίς να το σκεφτείς. Περίεργες προσωπικότητες οι άνθρωποι ιδιαίτερα όταν ερωτεύονται. Τώρα πια η σεμνή κοπέλα σκέφτεται έντονα να ζήσει τον απόλυτο έρωτα και να αφήσει την συνηθισμένη ζωή της πίσω, ενώ η ανήσυχη αναζητά την ζεστασιά μιας μόνιμης σχέσης. Αλλαγή ρόλων. Δύο κοπέλες που στην ουσία άλλαξαν θέσεις.

Πρώτο μέρος και κυριαρχεί ο ρομαντισμός και το συναίσθημα. Διαφορετικός τρόπος κινηματογράφησης από αυτόν που είχαμε συνηθίσει. Μεγάλο μειονέκτημα η συνεχής αφήγηση. Μα για το παραμικρό να πετάγεται ένας αφηγήτης; Πιο πολύ μοιάζει σαν ανάγνωση λογοτεχνικού βιβλίου. Οι νευρωτικοί χαρακτήρες κάνουν μικρές εμφανίσεις αλλά απολαυστικές κυρίως μέσω της Γιόχανσον. Δεν είναι αυτό το πρόβλημα. Το κακό είναι ότι στο βωμό της αφήγησης θυσιάζονται οι διάλογοι. Υπάρχει τίποτα καλύτερο στις ταινίες του Άλλεν; Το αποτέλεσμα δεν είναι άσχημο, αλλά διαφορετικό και συνηθισμένο. Ρομαντική ιστορία με ελάχιστα κωμικά στοιχεία. Τραπέζια, κεριά, έρωτες, προβληματισμοί. Της λείπει το κάτι που θα την απογειώσει. Φυσικά δεν θα αργήσει να έρθει. Σκάει μύτη ακριβώς εκεί που την χρειαζόμαστε. Κάτι σαν τον από μηχανής Θεό στo Mighty Aphrodite.

Το ονομά της Πενέλοπε Κρουζ. Η πρώην γυναίκα του Ισπανού γόη. Εκπληκτική ερμηνεία καταρχήν. Πήρε και όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου αλλά αυτό θα το ξέρετε ήδη. Ο χαρακτήρας που υποδύεται εκτοξεύει και παρασέρνει όλους .τους υπόλοιπους. Εδώ παρουσιάζεται ο πιο ώριμος Woody Allen που είχαμε συνηθίσει. Οι παλιότεροι χαρακτήρες που τραύλιζαν, που τα έχαναν μπροστά στον έρωτα δεν υπάρχουν. Τώρα πειραματίζονται, αφήνονται στο πάθος, ψάχνουν το μυστικό της συνταγή ξεφεύγοντας από τα δεσμά του καθωσπρεπισμού. Ατάκες όπως το'''Μόνο οι ανεκπλήρωτοι έρωτες μπορούν να είναι ρομαντικοί'' αποτελούν το τελικό συμπέρασμα ενός μεγάλου δημιουργού που έχει φάει την ζωή με το κουτάλι. Ο αληθινός έρωτας δεν μπορεί παρά να είναι προβληματικός και μη εφαρμόσιμος. Αλήθειες που δεν ακούγονται τόσο καθάρα και μεγαλόφωνα σε παλιότερες ταινίες.

Κυρίαρχο το πάθος και ο αυθορμητισμός σε αυτή την απότομη στροφή. Το ενδιαφέρον χτυπάει κόκκινο. Να όμως πάλι που η Cristina βαριέται και δεν καλύπτεται από την κατάσταση. Την αντικαθιστά η Vicky και οι ισορροπίες συνεχίζουν να κρατούνται με την μέγιστη δυνατή ακρίβεια. Υπάρχει κάποια κατάληξη σε όλο αυτό το μπέρδεμα και στην ανακατονομή συναισθημάτων; Όχι είναι η απάντηση. Για αυτό πιστεύω ότι το Vicky Cristina Barcelona είναι η πιο απαισιόδοξη δημιουργία του Woody Allen. Σε αφήνει με αυτό το αίσθημα του ανεκπλήρωτου. Τόσες εμπειρίες και δυνατές στιγμές και οι ζωές όλων καταλήγουν στο ίδιο ακριβώς σημείο. Χαμένος κόπος; Όχι. Εξάλλου το είπαμε ήδη. Μόνο το ανεκπλήρωτο είναι ρομαντικό. Αυτό μένει και στιγματίζει την ζωή. Ελεύθερη τελικά σε μεταφράσεις. Σου αφήνει το συναίσθημα που κυριαρχεί στους πρωταγωνιστές της. Μπέρδεμα. Μήπως όταν τα σκεφτόμαστε όλα αυτά δεν μπερδευόμαστε; Ένας από τους πιο δημιουργικούς ανθρώπους στον πλανήτη έφτασε σε αυτό το συμπέρασμα μετά από πολλά χρόνια δημιουργίας και εμείς απλά υποκλινόμαστε.

Για ακόμα μια φορά έμεινα άφωνος. Την γούσταρα τρελά. Από ότι έψαξα κυριαρχεί η άποψη ότι είναι κάτι αρκετά καλό που απέχει πολύ από το αριστούργημα. Θα διαφωνήσω. Αν το πρώτο σαραντάλεπτο ήταν δέκα λεπτά μικρότερο και το τελευταίο μέρος κατά δέκα λεπτά μεγαλύτερο θα ήταν μεγαλούργημα. Με συγκλόνισε πάλι ο άτιμος. Όταν έγραφα το review για το Scoop είχα τελειώσει το κείμενο λέγοντας πως όλοι έχουν δικαίωμα στο λάθος και πως περιμένω με ανυπομονησία τα επόμενα δημιουργήματα. Δικαιώθηκα τελικά. Τώρα σειρά έχει το Whatever Works που θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες τον Ιούλιο. Ρομαντική κωμωδία και αυτό. Γαμώτο, έσπασε η παράδοση.